Kırım Tatarlarının Sürgün Emri (1944)

DEVLET SAVUNMA KOMİTESİ

                Devlet Savunma Komitesi Kararı No. 5859ss

           Mayıs 11, 1944                       Moskova, Kremlin

Kırım Tatarları Hakkında

 

Büyük Vatanseverlik Savaşı [II.Dünya Savaşı] sırasında birçok Kırım Tatarı; Kırım’ı müdafaa eden Kızıl Ordu saflarını terk ederek ve düşmanla aynı safa geçerek, Almanlar tarafından Kızıl Ordu’ya karşı savaşmak üzere oluşturulmuş  gönüllü askeri birliklere katılarak Anavatana ihanet etmiştir; Alman cezai müfrezelerinin üyeleri olarak, Kırım’ın Alman faşist birlikleri tarafından işgali sırasında, Kırım Tatarları özellikle Sovyet partizanlarına karşı vahşi misillemeleri ile dikkat çekmekteydiler ve aynı zamanda Alman işgalcilere, Alman köleleştirmesi ve Sovyet halkının toplu imhasında yardımcı olmaktaydılar.

 

Kırım Tatarları, Alman istihbarat organları tarafından düzenlenen sözde “Tatar Ulusal Komiteleri’ne” katılarak, Alman işgal yetkilileriyle aktif bir şekilde işbirliği yaptı ve Almanlar tarafından Kızıl Ordu’ya casuslar ve sabotajcılarla sızmak için sıklıkla kullanıldı. Beyaz Muhafız-Tatarların yönetimde bulunduğu “Tatar Milli Komiteleri”, Kırım Tatarlarının desteğiyle, Kırım’ın Tatar olmayan nüfusuna yönelik zulüm ve baskı faaliyetlerine yön vermiş ve Alman silahlı kuvvetlerinin yardımıyla Kırım’ı Sovyetler Birliği’nden zorla ayırmak için hazırlık faaliyetlerini sürdürmüştür.

 

Yukarıda belirtilen gerçekleri dikkate alan Devlet Savunma Komitesi şu kararları vermiştir:

 

1)Tüm Tatarlar, Kırım topraklarından sürgün edilecek ve Özbek SSR bölgelerine özel yerleşimciler olarak kalıcı şekilde yerleştirileceklerdir. İskân ve sürgün faaliyetlerinin uygulanması görevi Sovyet NKVD’sine verilecek. Sovyet NKVD’si (Beria yoldaş) iskânı 1 Haziran 1944’e kadar tamamlayacaktır.

 

2)Yeniden yerleşim için aşağıdaki prosedür ve koşullar uygulanacaktır:

 

a) Özel yerleşimcilerin yanlarında kişisel eşyalarını, kıyafetlerini, ev eşyalarını, tabak ve mutfak eşyalarını ve aile başına 500 kilograma kadar yiyecek almalarına izin verilecektir.

Mülkler, binalar, müştemilatlar, mobilyalar ve çiftlik toprakları yerel yönetimler tarafından ele geçirilecek; tüm et ve süt sığırlarının yanı sıra kümes hayvanları Et ve Süt Endüstrileri Halk Komiserliği tarafından devralınacak, tüm tarımsal üretim SSCB Halk Tedarik Komiserliği tarafından, atlar ve diğer hayvanlar SSCB Halk Komiserliği tarafından, ve tüm damızlık büyükbaşlar SSCB Devlet Tahıl ve Hayvancılık Çiftlikleri Halk Komiserliği tarafından devralınacaktır.

Nüfusun olduğu her yerde ve her çiftlikte canlı hayvan, tahıl, sebze ve diğer tarımsal üretim türleri için değişim makbuzları düzenlenecektir.

 

Bu yıl 1 Temmuz’a kadar, SSCB NKVD, Halk Tarım Komiserliği, Et ve Süt Endüstrileri Halk Komiserliği, Devlet Tahıl ve Hayvancılık Çiftlikleri Halk Komiserliği ve Halkın Satın Alma Komiserliği, özel yerleşimcilerin, onlardan alınan hayvancılık, kümes hayvanları ve tarımsal üretim için değişim makbuzlarıyla geri ödeme prosedürüne ilişkin tekliflerini SSCB Halk Komiserleri Konseyi’ne sunacaktır.

 

b) SSCB Tarım Halk Komiserliği (yoldaş Benediktov), SSCB Halk Tedarik Komiserliği (yoldaş Subbotin), SSCB Et ve Süt Endüstrileri Halk Komiseri (yoldaş Smirnov), SSCB Devlet Tahıl ve Hayvancılık Çiftlikleri Halk Komiserliği (Lobanov yoldaş) özel yerleşimcilerden hayvancılık, tahıl ve tarımsal üretimlerinin alınmasını kolaylaştırmak için Gritsenko yoldaş ile koordinasyon içinde gerekli sayıda işçiyi Kırım’a gönderecek.

 

c) Demiryolları Halk Komiserliği (Kaganovich yoldaş), SSCB NKVD ile ortaklaşa hazırlanan programa göre özel olarak hazırlanmış trenlerle özel yerleşimcilerin Kırım’dan Özbek SSR’a taşınmasını organize edecektir. Trenlerin, yükleme istasyonlarının ve varış noktalarının sayısı SSCB NKVD tarafından belirlenecektir.

Nakil için ödeme, suçluların (Kırım Tatarlarının) nakil oranına göre yapılacaktır.

 

d) Her bir özel yerleşimci trenine, SSCB NKVD ile koordine edilecek bir zaman çerçevesi içinde bir doktor ve iki hemşire ile gerekli ilaç tedariği bulundurmak ve özel yerleşimcilere tıbbi ve ilk yardım bakımı sağlamakla SSCB Halk Sağlığı Komiserliği (yoldaş Miterev) görevlendirilmiştir.

 

e) SSCB Halk Ticaret Komiserliği (yoldaş Liubimov) özel yerleşimciler taşıyan tüm trenlere günlük olarak sıcak yemek ve kaynar su sağlamakla görevlendirilmiştir.

Nakil halindeki özel yerleşimcilere yiyecek sağlamak için Halk Ticaret Komiserliği Ek No. 1’de belirtilen yiyecek miktarını tahsis etmektir.

 

3)Bu yıl 1 Haziran tarihine kadar, Özbekistan Komünist Partisi (Bolşevik) Merkez Komitesi Sekreteri Yoldaş Iusupov, Özbek SSR Halk Komiserleri Konseyi Başkanı yoldaş Abdurakhmanov ve Özbek SSR İçişleri Komiseri yoldaş Kobulov, özel yerleşimcilerin kabulü ve yerleşimiyle ilgili şu adımları atacaktır:

 

a) Özbek SSR’ına SSCB NKVD tarafından Kırım ASSR’dan gönderilen 140 ila 160 bin Tatar özel yerleşimciyi kabul etmek ve yerleştirmek.

 

Özel yerleşimcilerin yerleşimi devlet çiftliklerinde, mevcut kolektif çiftliklerde, işletmelere bağlı çiftliklerde ve tarım ve sanayide istihdam için fabrikalarda gerçekleşecektir;

 

b) Oblast yönetim kurulu başkanı, Oblast Komitesi Sekreteri ve NKVD İdaresi Başkanından oluşacak şekilde özel yerleşimcilerin yerleştirildiği yerlerde komisyonlar kurmak ve onları kabulle ilgili tüm önlemlerin uygulanmasıyla görevlendirmek ve yeni gelen özel yerleşimcilerin dağılımı;

 

c) İcra Komitesi Başkanı, Raion Komitesi Sekreteri ve NKVD’nin Raion Şubesi Başkanından oluşan raion troikaları organize etmek ve onları yeni gelen özel yerleşimcilerin kabulünü, dağıtımını ve yerleşimin organizasyonunu hazırlamakla görevlendirmek;

 

d) Özel yerleşimcilerin taşımacılığını düzenlemek, bu amaçla herhangi bir işletme veya kurumun araçlarını seferber etmek;

 

e) Yeni gelen yerleşimcilere çiftlik arazisi tahsis etmek ve inşaat malzemeleri sağlayarak ev inşa etmelerine yardımcı olmak;

 

f) Yerleşim bölgelerinde SSCB NKVD tarafından idare edilecek NKVD komutanının özel karargâhını düzenlemek;

 

g) Bu yıl 20 Mayıs tarihine kadar, Özbek SSR Merkez Komitesi ve Halk Komiserleri, SSCB NKVD’ye (yoldaş Beria) özel yerleşimcilerin yerleşim yerlerine göre trenlerin güzergah noktalarını gösteren bir plan sunacaklardır.

 

4) Evlerin inşası ve kurulması için aile başına 5.000 rubleye kadar yedi yıllık krediler, Ziraat Bankası (Kravtsov yoldaş) tarafından yerleşim yerlerinde Özbek SSR’ye gönderilen özel yerleşimcilere verilecektir.

 

5) Haziran-Ağustos 1944 döneminde her ay, SSCB Halk Tedarik Komiserliği (yoldaş Subbotin) tarafından özel yerleşimcilere dağıtılmak üzere Özbek SS Halk Komiserleri’ne eşit miktarlarda un, yemiş ve sebze tahsis edilecektir, Ek No. 2’de belirtilen şekilde.

 

6)Mayıs-Haziran 1944 döneminde Özbek, Kazak ve Kırgız SSR’lerinde yerleşim bölgelerinde bulunan NKVD birliklerinin otomotiv taşıma kapasitesini artırmak için Halk Savunma Komiserliği (yoldaş Khrulev), yakın zamanda tamir edilmiş 100 “Willys” 3 motorlu taşıt ve 250 kamyon sağlayacaktır.

 

7)20 Mayıs 1944’e kadar, Petrol ve Petrol Ürünlerinin Taşınması ve Tedariki Ana İdaresi (Shirokov yoldaş), SSCB NKVD tarafından belirlenen yerlere 400 ton benzin tahsis edecek ve Özbek SSR Halk Komiserleri Kurulu emrinde 200 ton benzin tedarik edecektir.

Benzin tedariği, diğer tüm tüketicilere sağlanan arzın buna uygun olarak azaltılmasıyla bağlantılı olarak gerçekleştirilecektir.

 

8)Bu yılın 15 Mayıs tarihine kadar, SSCB Orman Bakanlığı Ana İkmal İdaresi, SSCB Halk Komiserleri Konseyi (Lopukhov yoldaş), 75.000 2.75 metrelik demiryolu vagonu panolarını, herhangi bir yolla Halk Demiryolları Komiserliği’ne teslim edecek.

 

9)Bu yılın Mayıs ayında, Halk Maliye Komiserliği (yoldaş Zverev), özel tedbirlerin uygulanması için SSCB Halk Komiserleri Konseyi’nin rezerv fonundan 30 milyon ruble SSCB NKVD’ye aktaracaktır.

 

Stalin

Devlet Savunma Komitesi

 

—————————————————————–

 

cc   : Komutan Molotov, Beria, Malenkov, Mikoian,

Voznesenskii,Andreev, Kosygin, Gritsenko, Iusupov,

Abdurakhmanov, Kobulov (Özbek SSR NKVD), Chadaev — tüm belge;

Shatalin, Gorkin, Smirnov, Subbotin, Benediktov, Lobanov,

Zverev,Kaganovich,   Miterev, Liubimov, Kravtsov,

Khrulev, Zhukov, Shirokov, Lopukhov — yalnızca gerekli bölümler.

—————————