MASTİTİS

Mastitis; bakteri, virus, mantar etkenlerinin neden olduğu bir meme yangısıdır. Genelde yüksek verimli süt sığırlarında görülen bu hastalık, süt veriminin, süt kalitesinin ve yağ oranın düşmesine neden olur. İlerleyen dönemlerde ise meme körleşmesiyle sonuçlanır. Bunun sonucu olarak sağmal hayvanların değerini düşürerek kasaplık duruma gelmesine neden olur.

MASTİTİS’İN NEDENLERİ

Sağımhane hijyeninin yetersiz olması
Ahır hijyeninin yetersiz olması
Memelerdeki anatomik bozukluklar
Yanlış sağım teknikleri
Bozuk yemlerle yemlenmesi
Meme ve meme başı yaraları gibi faktörler sıralanabilir.

Mastitis meme dokusunda bir enfeksiyonun sebep olduğu meme iltihabıdır. Enfeksiyon, genellikle bakteri olmak üzere, birçok farklı patojenik organizmadan kaynaklanabilir. Belirtileri pıhtılaşmış süt, ateş, kırmızı veya şişmiş meme, kuru madde alımında azalma, su kaybı ve ölümdür.

Mastitis görülen süt sığırcılığı işletmeleri; çiğ süt kalitesinde ve veriminde azalma, hastalığın diğer sağlıklı hayvanlara bulaşması sonucunda sağmal ve verimli hayvanların erken yaşta elden çıkarılması, tedavi ücreti gibi ekonomik problemlerle de mücadele etmektedir.

Hastalığın sağlıklı hayvanlara bulaşması; sağımcılar, meme ve meme başı yaraları, sağım makineleri, hasta hayvanların sürüden ayrılmaması, gübre yönetimindeki eksiklikler ve kirli altlıklar, ahırdaki sinek popülasyonu gibi etmenler vasıtasıyla gerçekleşmektedir.

Hastalığın teşhisi memelerin muayenesi ve sütün muayenesi ile tespit edilebilir.

İnspeksiyon: Memelerin dış görünümü, meme bölümlerinin ve başlarının birbirine oranla büyüklükleri, memenin şekli, meme başı ve derisinin görünümü, meme ve meme başı derisi lezyonları, kabuklaşma ve ödem durumu değerlendirilmelidir.

CMT(California Mastitis Test): Bu test mastitis olduğundan şüphelenilen hayvandan sağılan süt ile değerlendirilmektedir. CMT sonuçları sütün alındığı zamana bağlı olarak da değişiklik gösterebilmektedir. O nedenle bu test, ön sütte (sağım öncesi) yapılmalıdır. Çünkü sağım öncesi alınan sütte çok az lökosit bulunmaktadır. Eğer ön sütün kontrolünde CMT pozitif reaksiyon veriyorsa sağım sonrası sütte zaten pozitif reaksiyon verecektir. Sağım sonrası alınan sütte somatik hücre sayısı, ön süte oranla 2-3 kat daha fazladır. CMT kabının her bölümüne eşit olarak sağılan sütün üzerine CMT solüsyonu eklenerek karıştırılır.