Kısa Bir Ömür       

Değerli okuyucularımız, bugün sizlere arılar hakkında bir dizi bilgi vermeye çalışacağım.

Arıcılık, başta bal arısı kolonisi ve bal olmak üzere arı sütü, propolis gibi ürünleri elde etmek üzere yapılan tarımsal bir  faaliyettir.

Bir kolonide Ana (Kraliçe) arı, İşçi arı ve Erkek arı bulunmaktadır. Ana arı bütün sistemi kontrol eden canlıdır. Her türlü faaliyeti yapan ise İşçi arıdır. Erkek arı yalnızca Ana arıyla, Ana arının ömrü boyunca yapacağı tek çiftleşme için bulunurlar. Erkek arılar bunlar dışında bir şey yapmadığı gibi hazırdan yerler. Bir kolonide yüz ile bin arasında erkek arı bulunur.

Türkiye koloni varlığında Dünya’da Çin ve Hindistan’dan sonra üçüncü sıradadır. Dünyada Bal üretiminin %27’sini Çin Karşılamaktadır. Türkiye bu üretime %6 ile katılmaktadır. Türkiye ürettiği balları ihraç etmez.  Türkiye’de 1960-2015 yılları arasında koloni sayısı ciddi derecede artmış ancak verimde büyük artışlar olmamıştır. Türkiye’de koloni başına bal verimi yaklaşık 14 kilogramdır. Yerleşim alanlarının artması, çayır-meraların azalması, pestisit(zirai ilaç) kullanımı ve çevre kirliliği arıcılıkta potansiyeli azaltmıştır.

Günümüzde yaklaşık 20 bin arı türü vardır ancak bu türlerin yalnızca %5’i sosyal arılardır.

Arılarla ilgi biraz daha bilgi vermek gerekirse;

Ana arı günde 1500 adet yumurtlayabilir. Eğer yumurta döllenmemiş ise bu yumurtadan ancak erkek arı çıkar. Döllenmiş yumurta işçi arılar tarafından hafif beslenirse oluşan canlı işçi arı olacaktır. Döllenmiş yumurta ağır beslenirse Ana arı oluşacaktır. Ana arının yumurtada gelişme süresi 14-17 gün arası, İşçi arının 16-24 gün arası ve Erkek arının ise 20-28 gün arasıdır.

Ana arı ömründe 1 kez çiftleşir. Çiftleşme uçuşuna çıktığında 10 ile 20 arası erkek arıyla çiftleşir.  Ana arı çiftleştikten 3-4 gün sonra yumurtlamaya başlar. Ana arı her 20-30 dakikada bir 2-3 dakika süren beslenmeye tabi tutulur. Bir erkek arı 10-11 milyon sperm üretebilir. Ana arı çiftleşmede bu spermleri depolayabildiği için bir kez çiftleşmek onun ömrünün sonuna dek yetecektir.

İşçi arıların tarlacılık faaliyetleri şu şekilde söylenebilir; Arılar birbirlerine dairesel dans ve kuyruk sallama ile haber verir. Kuyruk sallama besin kaynağının kovana olan uzaklığının belirler. Yüklü arının saatteki uçuş hızı 24 km/h’dir. Tarlacı arılar kendi ağırlığının %80’i kadar yük taşıyabilir. Kovandan kilometrelerce uzaklaşabilirler. Tarlacılık faaliyeti 13-43 derece sıcaklık değerinde yapılır. İşçi arı 3-4 günde uçmaya başlasa bile 3 haftalık yaşları dolmadan tarlacılık faaliyetine katılmazlar.

En başa dönersek, neden kısa bir ömür? Sofralarımıza gelen, ağızlarımızı tatlandıran bu balı üreten canlıların ömürleri ne kadar? Tahmin ettiğimizden çok daha az olduğunu söylemeliyim. Erkek arıların ömürleri yalnızca 60 gündür. İşçi arıların yaklaşık 150 gün olup Ana arıların ömrü 2-3 yıl arasındadır.

Arılar hakkında benim bahsedeceklerim bu kadar olsa bile elbette bu bilgiler arıları tanımamıza asla yetmez. Başlı başına bir ana dal olan bir konuyu bir yazıyla anlatmak maalesef imkânsız. En yüzeysel ve en anlaşılabilir halinin bu olduğunu düşünüyorum. Daha ince detaylar vermek hem mesleğime hem meslektaşlarıma haksızlık olur diye düşünüyorum.

Sağlıkla kalın..

Please follow and like us: