Kalite kriterleri? Ne bu kalite? Kim belirliyor bu kriterleri? Ben size söyleyeyim, bu kriterleri yalnız ve yalnız biz belirliyoruz. Biz, yani tüketicilerin istekleri belirliyor. Tat, koku, görünüş. Peki yumurta? Yumurtada kalite kriteri nedir? Mesela bir kek veya poğaça yaparken, ya da pasta? Neye göre bu yumurta daha kaliteli demeliyiz?
Birçok kişinin buna vereceği cevap yumurta sarısı olacaktır. Biraz bilimsel açıklık getirmek gerekirse, yumurta sarısı yağ ve proteinden oluşur. Bu da hem daha koyu yumurta sarısının gözümüze hoş gelmesini, hem de daha besleyici ve yararlı olduğu anlamını taşıyabilir.
Ülkemizde birçok entegre kümes ve işletme yumurta tavukçuluğu yapmakta. Peki bu büyük işletmeler bu kadar hayvanla nasıl başa çıkıyorlar? Her birinin yumurtasının daha kaliteli olması için neler yapıyorlar? Genellikle rasyonlarında hangi yem kaynaklarını kullanıyorlar?
Kanatlı hayvan rasyonlarının büyük çoğunluğunu mısır, soya, ayçiçeği ve buğday oluşturmakta. Peki bu besinler tek başlarına yumurta sarısını istenilen düzeye getirmekte yeterli mi? Yumurta sarısını belirleyen karotenoidler bu yemlerde yeterli düzeyde mi?
Bu yemleri tek başına rasyonda kullanırsak maalesef yeterli olmayacaktır. Karotenoidler doğal ve sentetik kaynaklarla karşılanabilir. Ancak sentetik kaynakların insanlar için çok da sağlıklı olmadığı yapılan araştırmalar sonucu anlaşılmıştır.
Yumurta sarısının renklenmesi karotenoidlerin depolanmasına bağlıdır. Karotenoidler yalnızca bitkiler, algler, bakteriler ve funguslar tarafından sentezlenir. Yumurta tavukları ksantofilleri sentezleyemezler. Yumurta sarı rengi, rasyondaki karotenoidlerin dayanıklığı, renklendirme kapasitesi ve kalitesine bağlı olarak oluşur. Tavukların birçok doğal kaynakları pigment kaynağı olarak kullanabilirler. Bu doğal kaynaklar mısır, yonca unu, kadife çiçeği ve kırmızı biber gibi maddelerden oluşmaktadır.
Karotenoidler pigment kaynağı olarak bilinen maddelerdir. Bu renk maddeleri kaynaklarına göre sarı ve kırmızı renktedir. Karotenoidler içerisinde doğada en fazla olanı Luteindir. Lutein yumurta sarısı ve deri renginde sarı rengin oluşumuna sebep olur. Kırmızı pigment kaynağı olarak ise kantaksantinler bilinmektedir. Domates ve kırmızı biber gibi bazı ürünler kırmızı renklendirme özelliğine sahiptirler. Bu ürünlere bu özelliği veren kantaksantinlerdir.
Bu konuda yapılan bir çok araştırma mevcuttur. Kırmızı biberin rasyona bir miktar eklenmesi sonucunda yumurta sarısında istenilen düzeye ulaşma görülmüştür. Entegre firmalar zaten bunun bilincinde. Siz aile işletmelerinde şayet böyle şikayetler mevcut ise tavuklarınıza bir miktar kırmızı biber yedirmenizi tavsiye ederim.
Unutmadan, yumurtanın bu güne kadar bir zararı görülmemiştir. Herhangi bir alerjiniz yoksa tüketmenizde bir sakınca yoktur. Mümkünse bu konuda Ziraat Mühendislerine güvenmenizi tavsiye ediyoruz.
Ve bu ramazan günlerinde sahurlarda haşlanmış yumurta yemek sizi tok tutacaktır, tavsiye.
Sağlıcakla kalın..
Burak Arıcı
Latest posts by Burak Arıcı (see all)
- Kısa Bir Ömür - 27 Ocak 2021
- Kırım’da Hayvancılık - 9 Eylül 2020
- YUMURTA SARISI.. - 28 Nisan 2020
- Zooteknist Kimdir? - 1 Nisan 2020
- Tarım işletmeleri genel müdürlüğü (TİGEM) - 22 Mart 2020