Linux Nedir?
Neredeyse tüm bilgisayarlar için uygun olan, açık kaynak kodlu ücretsiz bir işletim sistemi çekirdeğidir. Sıfır maliyeti olmasının yanı sıra performans için gereksinim duyduğu donanım açısından da oldukça avantajlıdır. Sınırlı bir donanıma sahip olan bilgisayarları oldukça verimli bir şekilde kullanmaya yarar.
Linux, açık kodlu bir yazılım olması sebebiyle hızla geliştirilir. Yazılımdaki hatalar, eksiklikler, yenilenmesi gereken bölümler açık kodlar sayesinde dünya üzerindeki diğer kullanıcılar tarafından görülür, düzeltilir ve yenilenir. Bu şekilde eksiklikler, kullanıcıların talep, inisiyatif, istek ve ihtiyaçları, çabaları oranında daha çabuk bir şekilde giderilir.
Herhangi bir kullanıcı tarafından Linux işletim sistemlerinin temelini oluşturan çekirdek yeniden derlenip, programlanarak kişisel amaçlar için kullanılabilir. Ayrıca Linux doğrudan TCP/IP desteği ile geldiği için TCP/IP temelli bilgisayar ağlarında hem istemci hem de sunucu olarak kullanılabilir.
Kullanım Alanları
- Kişisel Kullanım
- İnternet Sunucusu
- Ağ Elemanı
Linux Ve Windows Arasındaki Temel Farklar
Linux |
Windows |
|
Maliyet |
Özgür ve Açık Kaynak Kodlu geliştirilmiştir. Maliyeti yoktur. | Microsoft tarafından geliştirilmiş olup, masaüstü kullanım için işletim sistemi 300-500₺ + program ücretleri(Office, photoshop vb.) |
Dosya Sistemi |
FAT, FAT32, NTFS, Ext2, Ext3, Xfs dahil olmak üzere 250’den fazla dosya sistemi destekler. | FAT, FAT32, NTFS, exFAT |
Güvenlik |
Açık kodlar sebebiyle var olan bir hata saniyeler içinde fark edilip kapatılabilir. Bu sebeple günümüzde bilinen hiçbir virüs Linux’a zarar verememektedir. | Günümüzde bilinen 100.000’den fazla virüs yazılımı vardır. Bunlardan korunmak için yazılım satın almak gereklidir. Maliyeti ise 200-1600₺ arasında değişmektedir. |
Donanım Desteği |
Her türlü donanım için optimize edilerek çalıştırılabilir. | Yüksek performanslı donanımlar üzerinde çalışmak üzere tasarlanmıştır. |
Kaynak Kod |
Açık kaynak kodludur. Kodlar üzerinde istenilen şekillerde değişiklik yapılarak kişiselleştirilebilir. | Kapalı kaynak kodludur. Hiçbir değişiklik yapılmaz. |
Lisanslama |
GNU/Özgür lisanslama modelidir. | Microsofta aittir. Olası yazılımsal sorunların giderilmesi için ek ücret ödenmelidir. |
Windows’ta Bulunan Her Programın Alternatifi Linux’da da Bulunuyor. ÜCRETSİZ!
Windows |
Linux/Ubuntu |
|
Ağ tarayıcı |
– Mozilla Firefox
– Google Chrome – Opera – Edge |
– Mozilla Firefox
– Google Chrome – Opera – Chromium |
Office Paketi |
– Microsoft Office | – LibreOffice
|
Resim/Grafik Düzenleme |
– Adobe Photoshop
– Adobe Illustrator |
– Gimp
– Inkscape – Karbon |
Temel Linux Komutları
Komut ekranına yazılacak komutlar ile yapılacak işlemler daha pratik bir şekilde gerçekleştirilebilir.
- ls: bulunan dizinin içeriğini gösterir (ls –al : içinde bulunulan dizinin içeriğini detaylı listeler)
- cd: dizin değiştirir(cd.. : bir üst dizine çıkar, cd desktop: masaüstüne geçiş yapar.)
- mkdir: dizin yaratır (mkdir newFile: newFile adında bir dizin oluşturur)
- cp: dosya ve dizin kopyalar(cp sigorta: sigorta adındaki dosyayı kopyalar)
- mv: dosya ve dizin adı değiştirir, taşır(mv newFile yeniKlasör: newFile ismindeki dizinin adını yeniKlasör olarak değiştirir.
- rm: dosya ve dizin siler(rm sigorta: sigorta adındaki dosyayı siler, rmdir yeniKlasör: yeniKlasör adındaki dizini siler.
- pwd: bulunan dizini gösterir
- find: dosya ve dizin arar(find sigorta: sigorta adındaki dosyayı arar)
- lpr: yazıcıdan belgelerin çıktıları alır
- help, man, info: bir komut hakkında yardım almak için kullanılır.
- exit: çalışma kabuğundan(Shell) çıkmak için kullanılır, komut ekranını kapatır.
- ps : Bu komutun açılımı Process yani işlemdir. O anda süren işlemleri görüntüleyebileceğiniz içeriği getirir. ps aux komutu ise çok daha detaylı görünüm sağlar.
Rabia Özcan
Latest posts by Rabia Özcan (see all)
- Kişiselleştirilebilir Özgür İşletim Sistemi Çekirdeği Linux - 15 Ağustos 2019
- Teknolojik Tekelleșmeye Karşı Özgür Yazılım ve Açık Kaynak - 28 Haziran 2019