Rus Devlet Müzesi, St. Petersburg, Rusya Federasyonu

Bugün sizi Boris Kustodiyev’in “Maslenitsa” isimli tablosu ile tanıştıracağım. Tablo sanatçının eserlerinde geçmişe bakış açılı gündelik türün bir örneğidir. Tablo ismini bir Rus halk bayramından almıştır. Bu bayramla birlikte kışın bitişi baharın gelişi kutlanmaktadır. Tuvalde Maslenitsa kutlaması sırasında Rusya’da gerçekleşen büyük çaptaki bir festivali tasvir ediyor.

Tuvalin ön planında, çanlarla süslenmiş bir çift atın çektiği boyalı bir kızak var. Kızak sürücüsü, son hızla koşan atları zar zor zapt ediyor ve adamın arkasında oturanlar heyecanlı bir şekilde gülüyorlar. Diğer birkaç kızak da etrafta dolaşıyor. Tablonun arka planında sağda akordeon sesi eşliğinde neşeyle dans eden insanlar, solda ise karlı tepelerden aşağı yuvarlanan çocuklar görülüyor. Aşağıdaki yerleşim yerinde bir fuar var. Bu alana baktığınızda, renkli, süslü bayramlık kıyafetleri içindeki kasaba halkından oluşan bir kalabalık ve bu kalabalığın toplandığı brandadan çadırları görebilirsiniz. Fuarın arkasında, evlerin karla kaplı çatıları, sivri çan kuleleri ve kiliselerin altın kubbeleri ile şehrin geniş bir görünümü uzanıyor. Tüm bunların üzerinde çok renkli bir günbatımı halindeki gökyüzü görünmektedir. Bu gökyüzünü izlediğimizde sanatçının bu görünümün çizimi için altın, pembe, mor ve mavi boyalar kullandığını görmekteyiz. Siyah kuş sürülerinin gökyüzündeki uçuşları ile özgürlüğü ve baharın gelişini hissedebiliyoruz.

Sanatçı Maslenitsa’yı, her şeyin dekoratif, rengârenk, cıvıl cıvıl olduğu bir atmosferde yansıtmış. Şallar ve kürk mantolar içinde insanların ortalıkta dolaşmasından bu tablodaki atmosferde zengin ve gelir durumu iyi insanların tasvir edildiği gözlemlenebilir; kurdeleler, çanlar ve kâğıt çiçeklerle süslenmiş koşan atlar ve doğanın kendisi bile en iyi kıyafetlerini giymiş gibi bir görünümdedir. Resimde tasvir edilen bayram kutlamasında bu insanlara yakından baktığımızda söylediklerimin yanı sıra onların nazik, geleneklere sadık ve saygılı olduklarını hissedebilirsiniz. Resme baktığınızda, kendinizi yeni bir dünyaya dalmış ve eski bir halk şiirinde hissedebilirsiniz. Resmin tamamında birden çok kişi ve nesneyi barındıran, mükemmel şekilde canlandırılmış imgeler görülmektedir.

Масленица-1916

Борис Михайлович Кустодиев.

Государственный Русский музей, Санкт-Петербург, Россия

Созданная в стиле модерн картина Бориса Кустодиева «Масленица» является примером ретроспективного бытового жанра в творчестве художника. На полотне изображены масштабные народные гуляния, традиционно проходящие на Руси в честь праздника прихода весны. В картине отразились зрелищность и красота народного русского праздника, символизирующего проводы долгой зимы.

На переднем плане полотна изображены расписные сани, запряжённые парой украшенных бубенцами лошадей. Возничий еле сдерживает коней, несущихся во весь опор, а сидящие позади мужчины люди задорно смеются. Вокруг также едут несколько других саней. На дальнем плане картины справа изображены люди, весело танцующие под звуки гармони, а слева — катающиеся со снежных гор дети. В низине расположилась ярмарка. Там стоят брезентовые шатры, вокруг которых собрались очереди из нарядных горожан в разноцветных праздничных одеждах. Следом за ярмаркой простирается панорама города с заснеженными крышами домов, острыми шпилями колоколен и золотыми куполами церквей. Над городом раскинулось многоцветное закатное небо. Для его написания художник использовал золотые, розовые, фиолетовые и голубые краски. В небе свободно парят стаи чёрных птиц.

Этот праздник для художника подобен карнавалу, в котором все декоративно и прекрасно: гуляют богато наряженные в пестрые шали и шубы люди; мчатся лошади, украшенные лентами, бубенцами и бумажными цветами; и даже сама природа будто надела свои лучшие наряды. Их герои очищены от всего негативного: они добры, поэтичны, полны достоинства и живут, почитая законы и традиции. И в тоже самое время это, конечно же, собирательные, идеализированные образы, транслирующие зрителю особый, волшебный и полный народной поэзии мир, сходный со сказками Пушкина и Гоголя.

Please follow and like us: