ZOOTEKNİST KİMDİR?
Öncelikle yazımıza başlarken şunları söylemek istiyoruz. Tarım ve Ziraat birbirinden farklı iki bilim dalı değillerdir. Her ikisi de aynı bilim dalıdır. Ve ayrıca tarım ve hayvancılık diye bir tabir söz konusu olamaz. Çünkü hayvancılık zaten tarımın içerisindedir. Bu yazımızda siz değerli okurlarımıza Zooteknist kimdir? Hangi derslerin eğitimini alırlar? Bu derslerde hangi konularda eğitim verilir? Bunları açıklamaya çalışacağız..
Tarım(ziraat) nedir?
İnsanların temel ihtiyaçlarından olan, gıda, giyim, yapı malzemesi ve yakacak gereksinimlerini karşıladıkları bitkisel ürünler ve insanların yeterli beslenmesi bir yandan da refah artışının sağlanması için yapılan hayvansal üretimin tamamına denir. Ayrıca bu ürünlerin kalitesinin ve veriminin artırılması, uygun koşullarda saklanması, işlenip değerlendirilmesi ve pazara sunulması işlemleriyle uğraşan bir bilim dalıdır.
Ziraat Mühendisi Nedir?
Bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretilmesi, kalite ve verimlerinin arttırılması, bu ürünlerin depolanması, işlenip değerlendirilmesi, pazarlanması, taşınması ve planlanmasını yürüten bir meslek grubudur.
Zooteknist Nedir?
Hayvansal ürünlerin üretilmesi, kalite ve verimlerinin arttırılması, bu ürünlerin depolanması, işlenip değerlendirilmesi, pazarlanması, taşınması ve tüm bu işlerin planlanması işlerinin yanı sıra çiftlik hayvanlarının davranışlarını inceleyen ve refahını gözeten, çiftlik hayvanlarının ıslah ve genetik ilerlemelerini planlayan, çiftlik hayvanlarının beslenmesinde ve yetiştirilmesinde görevli ziraat mühendisleridir.
Veteriner Hekim Nedir?
Veteriner Hekim, evcil hayvanlar, çiftlik hayvanları, vahşi doğada yaşayan hayvanlar, egzotik hayvanların hastalıklarının teşhisini, tedavisini ve bunlar üzerine klinik çalışmalar yapan bir görev tanımına sahiptir.
Zooteknistleri ve Veteriner hekimleri birbirinden ayırt eden en önemli özellikler ise, zooteknistlerin hayvanların beslenmesi, yetiştirilmesi, refahlarını ve davranışlarını gözetmesi iken veteriner hekimlerin ise, hekim oldukları için hayvanların sağlıklarıyla, hastalıklarıyla ilgilenmeleridir.
Zooteknistlerin başlıca eğitimini aldığı dersler;
Hayvan Yetiştirme İlkeleri
Dersin adından da anlayacağınız üzere bu derste çiftlik hayvanlarının yetiştirilme ilkeleri ve temel adımları öğretiliyor. Hayvan Yetiştirme İlkeleri, 2. Sınıf 1. Dönem derslerimizden biridir. 14 hafta ve haftada 2 saat işlenen bu derste kanatlılar, büyükbaşlar, küçükbaşlar, arı ve ipek böceği yetiştiriciliği eğitimleri verilmektedir.
Küçükbaş Hayvan Yetiştirme
Küçükbaş Hayvan Yetiştirme dersi 3. Sınıf 2. Dönem aldığımız derslerden birisidir. 14 hafta boyunca keçi, koyun ve bunların tarihsel gelişiminin, çeşitli ırkların ve bu ırkların bakım ve yetiştirilme şartlarının, üreme sistemlerinin, barınak koşullarının ve olanaklarının nasıl olması gerektiği konusunda haftada 3 saat teorik, 2 saat uygulamalı olarak eğitimleri verilmektedir. Uygulama derslerinde, barınak koşullarını canlı olarak görebilme ve küçükbaşların bakımlarını yapma şansına sahibiz.
Büyükbaş Hayvan Yetiştirme
Büyükbaş Hayvan Yetiştirme dersi 4. Sınıf 1. Dönem alınan, 14 hafta ve haftada 3 saat teori, 2 saat uygulama olarak yürütülen bir derstir. Sığırcılık alanında çalışmalarıyla adını duyurmuş ve bu alanda dünya ve Türkiye’de sayılı isimlerden alınan bu derste sığırların tarihsel gelişimi, ırkların tanımları, barınak koşulları, bakım koşulları, kırmızı et ve inek sütü üretimi ile ilgili tarihsel ve güncel veriler kullanılarak sığırcılık hakkında eğitimler verilmektedir. Bunların yanında sığırların anatomileri, üreme sistemleri, sütün indirilmesi, sütün sağıldıktan sonra nasıl depolanması gerektiği, pazarlama koşulları, güncel Türkiye ve dünya pazarı hakkında teorik eğitimler verilmektedir. Teorik eğitimden sonra ise uygulama derslerinde süt sığırcılığı ve besicilik yapan işletmeler ziyaret edilerek teorik olarak verilen eğitimler tatbik edilerek bu alanda tecrübe kazanılması sağlanmaktadır. Ayrıca yine uygulama derslerinde kampüsümüzde ve araştırma-uygulama çiftliklerinde bulunan sığırcılık işletmelerinde teorik eğitimler tatbik edilmektedir.
Küçükbaş ve Büyükbaş Hayvan Besleme
Küçükbaş ve Büyükbaş Hayvan Besleme dersi 4. Sınıf 1. Dönem alınan, 14 hafta ve haftada 3 saat teori, 2 saat uygulama olarak yürütülen bir derstir. Bu derste, küçükbaş ve büyükbaş olarak adlandırılan mideleri 4 bölmeden oluşan ruminantların nasıl beslenmesi gerektiği üzerine eğitimler verilmektedir. Ruminantların, dönem dönem değişen besin madde istekleri gösterilerek bu ihtiyaçlara uygun bitki ve besin maddeleri ile beslenmesi konusunda eğitimler verilmektedir. Örnek olarak söylemek gerekirse; süt verimi halen devam eden bir sığır ile kuru dönemde olan bir sığırın besin madde ihtiyaçları aynı değildir ve bu iki dönemdeki sığırın aynı şekilde beslenmesi doğru değildir. Çünkü besin madde ihtiyaçları farklıdır. Teorik olarak verilen bu eğitimlerin yanında da uygulama derslerinde verilen bu eğitimler kampus içerisinde ve uygulama çiftliklerinde bulunan ruminantlar üzerinde tatbik edilmektedir.
Kanatlı Hayvan Yetiştirme
Kanatlı Hayvan Yetiştirme dersi 4. Sınıf 2. Dönem alınan, 14 hafta ve haftada 3 saat teori, 2 saat uygulama olarak yürütülen bir derstir. Bu derste, ticari kümes kanatlılarının tarihsel gelişimi, ırklar ve bu ırkların yetiştirilme koşulları hakkında eğitimler verilmektedir. Kanatlı Hayvan Yetiştirme dersinde özellikle yumurta ve beyaz et üretimi hakkında oldukça geniş ve detaylı eğitimler verilmektedir. Yumurtanın iç ve dış kalite özellikleri, yumurtacı ırkların kümes olanakları, kümeste bulunması gereken alet-ekipmanlar ve yapılması gereken uygulamalar yine bu alanda kendilerini geliştirmiş öğretim üyeleri tarafından gösterilmektedir. Sadece tavuk değil, bıldırcın, kaz, tavus kuşu, devekuşu vb. kümes kanatlılarının da yetiştirilme şekilleri hakkında eğitimler verilmektedir. Teorik eğitimin yanında kampüs içerisinde bulunan etlik piliç kümesi, yumurtacı tavuk kümesi, kuluçka makineleri ve kuluçkahanelerde uygulamalı eğitimler de verilmektedir.
Kanatlı Hayvan Besleme
Kanatlı Hayvan Besleme dersi 4. Sınıf 2. Dönem alınan, 14 hafta ve haftada 3 saat teori, 2 saat uygulama olarak yürütülen bir derstir. Bu derste, ticari kümes kanatlılarının beslenmesi ile ilgili eğitimler verilmektedir. Etlik piliç ve yumurtacı tavukların nasıl beslenmesi gerektiğinin yanı sıra kaz, bıldırcın, devekuşu, tavus kuşu gibi diğer ticari kümes kanatlılarının da besin madde ihtiyaçları hakkında eğitimler verilmektedir. Teorik eğitimin yanında uygulama derslerinde öğretilen kanatlı hayvanların rasyonlarının nasıl hazırlanması gerektiği ve bu rasyonların hazırlanmasında kullanılan besin maddelerinin tanınması hakkında da eğitimler verilmektedir.
Yemler Bilgisi ve Teknolojileri
Yemler Bilgisi ve Teknolojileri dersi 3. Sınıf 1. Dönem alınan, 14 hafta ve haftada 3 saat teori, 2 saat uygulama olarak yürütülen bir derstir. Dersin adından da anlaşılacağı üzere bu derste yem bitkileri, bu yem bitkilerinin kullanılma şekilleri, çayır ve meralar ve bunların idarelerinin nasıl olması gerektiği, yetiştirilecek olan yem bitkilerinin yetişme koşulları, yetişen yem bitkilerinin verilecek hayvan türüne göre ne gibi işlemler uygulanması gerektiği, bu yem bitkilerinin kuru madde, ham protein, ham selüloz, ham yağ, ham kül, suda çözünebilir kuru madde oranları, metabolik enerjileri gibi içeriklerinde bulundurdukları besin maddeleri miktarı ve bu içeriklere göre hayvan türüne bağlı olarak nasıl verilmesi gerektiği, yem bitkilerine uygulanan fiziksel ve kimyasal işlemlerin nasıl olması gerektiği gibi konuların eğitimleri verilmektedir. Teorik eğitimin yanında da uygulama derslerinde özellikle yem bitkilerinin yukarıda belirtilen kuru madde, ham protein vb. içeriklerinin tayininin nasıl yapıldığı hakkında deneysel uygulamalar sayesinde öğretilmektedir.
Hayvan besleme ilkeleri henüz 2. sınıfta haftada 2 saat olmak üzere 14 hafta boyunca çiftlik hayvanlarının nasıl beslenmesi gerektiği hakkında aldığımız bir ders. Çiftlik havyanları hangi besin kaynaklarıyla beslenmeli, hangi besin kaynağı ne kadar yarar sağlar. Yaşama payı için mi yedirilir yoksa verim payı için mi. Örneğin sığırlarda kaba yemler(buğdaygil samanları, baklagil samanları vb.) yaşama payı için yedirilirken kesif yemler(arpa, buğday, mısır) verim payı için yedirilir. Küçükbaşlar için mera olmazsa olmazdır. Sığırların tüketemediği yemleri tüketirler. Öyleki ev artıklarını bile yerler. Kanatlılar zaten kümes hayvanları. Eğer gezen tavuk işletmemiz yok ise granül, toz veya pelet yemle beslenirler. Birde yedirilen besin kaynağının yetiştirme koşulları hakkında yüzeysel bir bilgi veriliyor. Örneğin silajlık mısır yetiştiriciliğinde mısırın hasat dönemi, soldurulması, silaj yapım teknikleri, depo koşulları, depo şekilleri, açılması öncesi işlemler, açılma süreçleri gibi. Her ne kadar bitki yetiştirmek zooteknistlerin işi olmasa bile hayvan yetiştiriciliği yapan bir kişinin kendi yemini kendi üretmemesi çok karlı bir iş olmayacaktır.
Üreme ve yapay tohumlama dersi 3. sınıfta haftada 3 saat teori ve 2 saat uygulama olmak üzere toplam 5 saat, 14 hafta boyunca aldığımız bir ders. Bu derste çiftlik hayvanlarının üreme periyotları, kızgınlık süreleri, kızgınlık belirtileri, üreme sistemleri, gebelik süreleri, tohumlama, döl tutma oranları, döl kalitesi, dişi üreme sistemi, erkek üreme sistemi gibi işletmede karlılığı artıracak çok önemli bilgiler alıyoruz. Bu dersin uygulamalı olması apayrı bir avantaj. Çünkü fakültede bulunan hayvanlar üzerinde uygulama yaparak çok daha iyi anlıyoruz. Örneğin bu derste dişi bir sığıra rektal palpasyon yaparak dişi sığırların üreme sistemleri hakkında daha etkili bir öğrenme sistemi uygulanmıştır. Bu uygulamanın kısır bir hayvan üzerinde yapıldığını belirmek istiyorum. Hayvana azami zarar verilerek yapılıyor yani.
Islah dersi hem 6 yarıyılda hem de 8 yarıyılda aldığımız, bizce zooteknistler için en önemli derslerden biri. Peki neden? Biz bu derste ne görüyoruz? Biz bu derste kelime anlamından da anlayabileceğimiz gibi, iyileştirme, verim artırma gibi uygulamaları öğreniyoruz. En iyi hayvanı seçme yolları veya verimi istediğimiz yöne doğru artırmak bunlara sıralanabilir. Örneğin hayvanları süt verimine göre seçmek veya bir uç örnek olarak hayvanların kıl rengini bile düzenleyecek şekilde ıslah çalışması yapılabilir.
Metabolizma dersini 6 yarıyılda 3 saat teori ve 2 saat uygulama olarak alıyoruz. Bu derste hayvanların beslenmesi, verim artışı sırasında izlenilen yolu, ağızdan alınan yemin vücuttan atılana kadar uğradığı işleri öğreniyoruz. Hayvanların hangi organında hangi işlemler gerçekleşir. Ağızdan alınan besin nasıl ete, süte, gübreye dönüşür gibi sorulara cevap arıyoruz. Elbetteki bu kadar basit değil. Şayet biyoloji konusunda çok hevesli değilseniz bu dersi anlamak oldukça zor. Ancak bu derste başarılı olamamak hayvanlar üzerinde başarılı olamamak anlamına da gelir. Hayvanların metabolizmasını bilmezsek verim artışını yapabilmemiz pek mümkün değil zira.
Arı yetiştirme dersi yine 6 yarıyılda aldığımız 2 saat teori ve 2 saat uygulama olmak üzere toplam haftada 4 saat olacak şekilde bir ders. Bu derste arılarla alakalı üremesinden beslenmesi kadar, bahardan kışa kadar, hangi arının ne görevi olduğuna kadar, taşınmasından yaşam döngülerine kadar bütün bilgileri öğrendiğimiz, uygulamada kovan açıp, ana arı, erkek arı, işçi arıları görüp incelediğimiz ilgi çekici bir ders.
Besin maddeleri dersi 5 yarıyılda aldığımız, hayvanların vücutlarına giren besinlerdeki, su, yağlar, proteinler, karbonhidratlar gibi, bütün adımları inceleyen, yarayışlılığına bakan, hangi enzimlerin olduğunu inceleyen, kanın, suyun veya karbonhidratların görevlerini incelediğimiz bir ders. Dışardan kolay gibi gözüksede bu dersin mezuniyet derslerinden biri olduğunu belirtmek isterim J Tek dersi kalıp hala mezun olamayan arkadaşlarımız var. Bilin bakalım kalan tek dersleri hangi ders!?
————————————————————————————————————————————–
Biz, Ziraat Mühendisliği öğrencileri olarak Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün “Milli ekonominin temeli tarımdır.” Sözüyle hareket ederek ülkemiz ve milletimize sağlıklı, güvenli, yerli ve milli gıda kaynaklarının üretilmesi ve yüce milletimizin bu kaynaklara en uygun şekilde ulaşmaları için var gücümüzle çalışmaktayız. Devletimizin fevkalade derecede görevlendirdiği veteriner hekimler sayesinde bugün yüce milletimiz hayvansal ve bitkisel ürünlere en uygun(!) şekilde ulaşabilmektedirler. Kırmızı et fiyatları fevkalade derecede üstün görevli ve tek yetkili olarak belirlenmiş veteriner hekimler sayesinde bugünkü uygun fiyatlarla(!) pazarlanmaktadır.
Burak Arıcı
Latest posts by Burak Arıcı (see all)
- Kısa Bir Ömür - 27 Ocak 2021
- Kırım’da Hayvancılık - 9 Eylül 2020
- YUMURTA SARISI.. - 28 Nisan 2020
- Zooteknist Kimdir? - 1 Nisan 2020
- Tarım işletmeleri genel müdürlüğü (TİGEM) - 22 Mart 2020